Eikenprocessierups

Eikenprocessierups dit jaar extra gevaarlijk voor uw huisdier.

Volgens het Kenniscentrum Eikenprocessierups komen dit jaar veel meer eikenprocessierupsen voor dan vorig jaar. Dat betekent uitkijken, voor mens én dier. Honden lopen dit jaar meer kans op letsel.

Door de hoge temperaturen van de afgelopen weken hebben veel rupsen hun nest verplaatst naar de voet van de eikenboom. Vaak hangen de verlaten nesten dan nog hoog in de boom. Met een beetje wind waaien die gemakkelijk weg en komen ze op mensen en auto’s terecht, waarschuwt het Kenniscentrum.

Volgens de experts wordt de eikenprocessierups wegens bezuinigingen op veel plaatsen beperkt of helemaal niet meer bestreden. Dus is er een behoorlijke kans op contact met de beruchte brandharen. Die loslatende haartjes van de rupsen – ze zitten ook in de verlaten nesten – kunnen zorgen voor ademnood, ontstoken ogen, jeukbulten en zelfs koorts en longontsteking.  

Door het grote aantal lage en gevallen nesten lopen behalve mensen (vooral kinderen en recreanten) ook dieren dit jaar een groter risico, zegt het Kenniscentrum. De afgelopen jaren liepen honden al wel eens letsel op na contact met de brandharen.

Dieren nemen vaker grote hoeveelheden brandharen op en er kunnen dan zwellingen ontstaan van de tong en lippen, een ontsteking van het mondslijmvlies en ogen en ademhalingsproblemen. De dieren gaan speekselen en tranen en bij honden kan ook slikklachten, kokhalzen en braken worden gezien. De beschadigingen in de bek kunnen ernstig zijn, zoals bijvoorbeeld het afsterven van een deel van de tong. Klachten van de huid zijn zeldzaam, omdat dieren een vacht hebben.

Bij het zien van de genoemde verschijnselen is een snelle behandeling door een dierenarts noodzakelijk die gericht is op het tegengaan van zwellingen, pijn en braken. Als er brandharen in de bek zitten, dan moet deze uitgebreid gespoeld worden. Vaak moet de behandeling enkele dagen worden voortgezet. Het duurt soms enkele weken voordat alle klachten verdwenen zijn.

Recent hadden wij een hond met een ernstig ziektebeeld dat zeer waarschijnlijk veroorzaakt is door de eikenprocessierups. Ze had een zeer ernstig ontstoken tong, waarvan uiteindelijk zo’n 2 centimeter is afgestorven. Ook had ze een ontstoken mondslijmvlies en was ze erg misselijk. Ze kon amper slikken en kwijlde heel erg. Door een behandeling met infuus, pijnstillers en antibiotica is ze weer goed opgeknapt, maar de intensieve behandeling duurde 4 dagen. Waarschijnlijk had deze hond meerdere rupsen in haar bek gehad en ingeslikt.

In buitengebieden wordt de eikenprocessierups meestal niet bestreden. Dat betekent ook dat paarden, koeien en andere boerderijdieren dit jaar een groter risico lopen. Het hooi kan door de lage nesten met de haartjes besmet raken.

De nesten moeten professioneel bestreden worden. Ze zelf even in brand steken is niet de manier. Dan kunnen de haartjes zich juist verder verspreiden, waarschuwen kenners.

De eikenprocessierups veroorzaakt al enkele jaren problemen in Nederland vooral in de periode mei tot augustus. Uiteindelijk vervelt de rups tot een onopvallende nachtvlindertje. De rups is vanuit België en Zuid Nederland nu verspreid over heel Nederland tot in Groningen. Vooral in eiken langs lanen, parken, campings maakt ze haar nesten. In de grotere eikenbossen veroorzaakt ze minder problemen, omdat daar meer natuurlijke vijanden , zoals de sluipwesp zijn.

De rups dankt zijn naam aan de lange optocht waarin de rupsen ’s nachts over de zuidkant van de eikenstammen op zoek gaan naar eikenbladeren. Zo’n processie kan wel 10 meter lang worden. De rups veroorzaakt niet alleen schade aan de eikenbomen, maar kan ook gezondheidsproblemen opleveren voor mens en hond.

De volwassen rups is grijsgrauw en wordt zo’n 3,5 cm lang. Hij heeft 100.000 tot 1 miljoen pijlvormige brandharen op zijn lijf, die hij kan “afschieten”. Als zo’n haar op de huid of slijmvliezen komt kan er een allergische reactie optreden.

Als u het vermoeden heeft dat u eikenprocessierupsen in uw omgeving ziet waarschuw dan de gemeente. De meeste gemeentes hebben een speciaal meldpunt en mensen kunnen daar doorgeven dat ze de rups hebben gesignaleerd of problemen door de rups hebben ervaren. Er wordt dan een bestrijdingsplan gemaakt door de betreffende gemeente.

Mocht u ooit het vermoeden hebben dat uw hond contact heeft gehad met deze rups, spoel dan zo snel mogelijk de mond van uw dier met veel water en bel uw dierenarts zodra er symptomen ontstaan.

Bron: RTL Nieuws / LICG